2024 Yılında Doların Reel Değeri ve Ekonomik Hedefler
2024 Yılında Doların Reel Değeri ve Ekonomik Hedefler
2024 yılında Türkiye’de bireysel yatırımcılar için en önemli finansal yatırım aracı olan dolar, yüksek enflasyon nedeniyle reel olarak önemli kayıplar yaşattı. 2025 yılı için belirlenen makro hedefler ise dolarda beklenen artışın, bu yılki enflasyonun üzerinde olacağına işaret ediyor. Ekonomi yönetimi, 2025 yılı için 42,01 TL’lik ortalama dolar kuru öngörüsünde bulundu.
2024 yılı itibarıyla dolarda yıllık cari artış yüzde 19,8 olarak kaydedildi. Merkez Bankası döviz alış kuru, 2023 sonunda 26,40 TL iken, 2024 yılını 35,22 TL’den kapadı. Bu nominal artış, enflasyonun çok altında kaldı. Serbest piyasa dolar kuru da benzer seviyelerde gerçekleşti.
Yüksek Enflasyon ve Doların Reel Kaybı
Yıllık enflasyon tahminleri, Orta Vadeli Program (OVP) çerçevesinde yüzde 41,5 olarak öngörülüyor. Ancak bu düzeyin aşılması bekleniyor. Aralık ayı için tüketici fiyatları (TÜFE) bazında yüzde 1,5 dolayında bir artış varsayımı ile yıllık enflasyonun yüzde 45 düzeyinde gerçekleşmesi bekleniyor. Bu durumda dolardaki 2024 yılı reel değişimi eksi (-) 17,5 dolayında olacak.
Yatırımcılar, 2024 başında dolar alıp bir yıl elinde tutmaları durumunda, yıl sonunda bu oranda bir reel kayba uğrayacak. Merkez Bankası verilerine göre, gün ağırlıklı yıllık ortalama dolar kuru 32,79 TL olarak hesaplandı. Bu, 2023’te 23,75 TL olan ortalama kura göre yüzde 38,1 oranında bir nominal artışı ifade ediyor.
2025 Yılına Dair Hedefler ve Beklentiler
2024 yılı için belirlenen makro ekonomik hedefler, 2025 yılı için 61 trilyon 540 milyar lira ve dolar cinsinden 1 trilyon 465 milyar dolar olarak öngörülüyor. Bu hedefler, 2025 ortalamasında 42,01 TL’lik bir dolar kuru beklentisini ortaya koyuyor. 2025 yılı için TÜFE bazında enflasyon hedefi ise yüzde 17,5 olarak belirlendi.
2024 yılının son gününde Merkez Bankası döviz alış kuru 35,22 TL olarak gerçekleşti. Eğer aylık ortalama yüzde 2,68’lik bir artış olursa, yıl sonundaki cari kur 48,4 liraya ulaşacak. Bu durumda doların yıllık artışı yüzde 37 dolayında gerçekleşecek ve enflasyon hedeflendiği gibi yüzde 17,5’e inerse, dolarda yüzde 16-17 dolayında bir reel artış yaşanacak.
Piyasa Beklentileri ve Ekonomik Aktörler
Ekonomi yönetimi ve kamudaki karar alıcılar, makro ekonomik hedefleri oluştururken baz aldıkları kur öngörüsü, ekonomideki tüm aktörleri doğrudan etkiliyor. Finans sektörü ve reel sektördeki karar alıcılar, kendi kur öngörülerini oluşturup, buna göre ekonomik kararlar alıyorlar.
Merkez Bankası’nın Aralık 2024 Piyasa Katılımcıları Anketi’nde, reel sektör ve finansal sektör temsilcileri ile profesyonellerin 12 ay sonrası cari dolar kuru beklentisi 43,23 TL olarak ölçüldü. Bu, piyasa karar alıcılarının 2025 dolar kuru beklentisinin OVP hedeflerine göre daha mutedil bir seyre işaret ettiğini gösteriyor.